بخشهایی از شرح دعای هشتم صحیفه سجادیه، بخش 25
پناه بخدا از شر خیانت:


25-ننطوی علی غش احد
پناه بخدا از
قصد خیانت بر کسی که روزی با او دوست بودم و از این دوستی سوء استفاده کنم:
پیامدهای خیانت و ناسرگی:
"یا ایّهاالذین امنوا لا تخونوا الله و الرسول و تخونوا أماناتکم و أنتم تعلمون(انفال27)"ای کسانیکه ایمان آورده اید می دانید که نباید به خدا وپیامبرش خیانت کنید و در امانت خیانت ورزید.
شرح این قسمت اینکه؛ پیامبر(ص) حجت خدا و امانت الهی – قرآن حجت خدا و امانت الهی- وصی پیامبر (ص) علی بن ابیطالب و فرزندان اوست که حجت خدا بر روی زمین است . هریک از برگزیده های خدا را که در امر تکوین بر ما قرار داده شده و آنها شریعت خدا را در هر عصر پیاده می کنند حجت خداوند هستند پس نباید به قانون الهی پشت کرد و در برابر قانون الهی ایستاد و طبق هوای نفسانی عمل کرد که هلاکت ابدی را در پی دارد.
امام علی(ع) فرمود: غایةُالخیانة خیانةُ الخلِّ الودود و نقصُ العُهُود(غررالحکم 6374)
اوج خیانت خیانت کردن به دوست صمیمی و شکستن عهد و پیمانهاست.
شرح این قسمت: اینکه بشر باید دوست واقعی خود را بشناسد . هر کسی نمی تواند دوست و یار و یاور صمیمی انسان باشد.از کسانی که آثار سوء فراوانی برای دوستان و همنشینان خود دارد اجتناب شود.بدآموزی و خیانت در امانتهای الهی(کتاب و سنت و خانواده و اجتماع ) از صاحب شر و اشرار-که گناه را برای تو زیبا جلوه می دهد بدبختی دنیا و اخرت است. امام باقر(ع) فرمود: به چهار گروه نزدیک نشوید: احمق، بخیل، ترسو، دروغگو--- امّا احمق چون می خواهد که به تو نفعی برساند ولی به تو چیزی نمی دهدامّا ترسو چونکه از تو و از پدر و مادرش هم فرار می کند. امّا کذّاب ؛چون که راست هم گوید نمی توان او را تصدیق کرد. امام صادق(ع) از قول رسول گرامی اسلام(ص) فرمود: هر کس که ایمان به خدا و روز قیامت داشته باشد در مجلسی که در آن به امام (رهبر)ناسزا گفته میشود و از مسلمانی عیب جوئی می شود نمی نشیند ، همانا خداوند می فرماید : هنگامی که دیدی که کسانی در آیات ما فرو می روند و به سخنان باطل در باره آیات ما می پردازند از آنها روی گردان! تا اینکه به سخنی غیر از آن فرو روند و اگر شیطان از یاد تو برد ، پس از یاد آوری ، با گروه ستمکاران منشین و این سرنوشت واحد انسان با منحرفین و خیانتکاران است.(اصول کافی – کلینی- ج4)
" تناصحوا فی العلم ،فإنّ خیانةٌ احدکم فی علمه أشّدُ من خیانةٍ فی ماله: "
پیامبر(ص) فرمود: در علم و دانش با یکدیگر صادق و یکرنگ باشید ، زیرا خیانت در علم بدتر از خیانت در مال است.
شرح این قسمت:
علم سودمند چیست؟ علم سودمند در شرع اسلام عبارتند از : آیة محکمه ؛ که به اصول عقاید اشاره دارد (قرآن و دلائل مبدء و معاد) فریضة عادلة؛که اشاره به علم اخلاق دارد،شناخت عقل و جهل- و رعایت حد وسط بین افراط و تفریط – سنة قائمة؛اشاره به احکام شریعت یعنی مسائل حلال و حرام -
امام علی(ع) فرمود:" اذا ظهرت الخیانات ارتفعتِ البَرکات (غررالحکم)
هر گاه گناهان (خیانتها) آشکار شود برکتها از میان برود.
پیامبر(ص) به بهلول در حالیکه گناه خود را برای پیامبر (ص)بازگو می کرد ، گفت : از من دور شو که می ترسم من هم به آتش تو بسوزم.(اصول کافی-کلینی)آتش ابتدا چوب تر را خشک می کند و سپس آنرا می سوزاند و برای همین است که وقتی یک سر چوب تر در حال سوختن است از طرف دیگر رطوبتهای چوب تر از آن خارج می شود پس از خشک شدن همه چوب آتش می گیرد.(همان)
امام علی (ع) فرمود: مِن علامةالشّقاء غشُّ الصدیق(غررالحکم 9297)
از نشانه های بدبختی ،ناسرگی با دوست است.
امیرالمؤمنین علی(ع) فرمود: از نشانه های بدبختی دغل کاری با دوست است.(میزان الحکمة ج6 ح9565) و دیگر اینکه : از نشانه های شقاوت و بدبختی ، بدی کردن به نیکان است.(همان ح9566)و دیگر اینکه: سبب الشقاء حبّ الدنیا ؛ دنیا دوستی مایه بدبختی است(همان حرف 9546)
امام علی(ع) فرمود:" المؤمن لا یغُشُ أخاه و لا یخُونهُ و لا یَخذُلُهُ و لایتَّهِمُهُ (الخصال622/10)"
مؤمن برادر خود را نمی فریبد و به او خیانت نمی کند.
رسول خدا (ص) فرمود: مَن غشَّ أخاه المُسلم نزع الله عنه برکةَ رزقه و أفسَدَ علیه معیشةَ و وَکلهُ الی نفسه (البحار 76/365/30)

هر که به برادر مسلمان خود غش روا دارد (چه در معاملات و چه در روابط) خداوند برکت را از روزی او بگیرد و زندگیش را بر وی تباه گرداند و او را بخودش واگذارد.
غِشّ و تقلّب از دیدگاه احادیث:
پیامبر(ص) فرمود:
هر کسی با مسلمانی در معامله تقلّب کند، از ما نیست (این تعبیر، حتی از گناه بالاتر است. از ما نیست، یعنی در قیامت نیز با مسلمان‌ها محشور نمی‌شود) و با یهودی‌ها محشور می‌گردد.( وسائل الشیعه، ج 17، ص 283، ح 22529)
:. امام موسی بن جعفر علیه‌السلام به نقل از پدرانش فرمود
کسی که با مسلمانی تقلّب کند یا در معامله او را فریب دهد یا مکر و حیله کند، ملعون و از درگاه خدا و رحمت او دور است .( مستدرک الوسائل، ج 13، ص 202، ح 15105:)
امام صادق علیه‌السلام فرمود:
پیغمبر نهی کرده که مردم آب داخل شیر بریزند و آن را بفروشند.( وسائل الشیعه، ج 17، ص 280، ح 22522:)
:. امام باقر علیه‌السلام فرمود
پیامبر اکرم صلی‌الله‌علیه‌وآله در بازار مدینه عبور می‌کردند؛ طعامی را دید که برای فروش گذاشته بودند. به نظرش غذای خوبی بود. پس به فروشنده فرمود: غذای تو ظاهرا غذای خوبی است؛ قیمتش چقدر است؟ خداوند متعال وحی کرد: یا رسول‌اللّه فریب ظاهر جنس را نخور و دستت را داخل آن کن و ببین درونش چیست. پیامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله دست کرد زیرش و مقداری از غذاهای بد را از زیر درآورد و به فروشنده فرمود: می‌بینم که تصمیم گرفته‌ای در برابر مسلمان‌ها خیانت و تقلّب بکنی(. وسائل الشیعه، ج 17، ص 282، ح 22526:)
امام کاظم(ع) فرمود:" ملعون مَن غشَّ مسلمأ أو ما کَرَه او غرّهُ (البحار 103/82/8) نفرین بر کسی که به مسلمانی غش روا دارد یا به او نیرنگ بزند یا ف